Door Cick Geers
In Leiden verrijzen twee woongebouwen met in totaal 780 appartementen. Dankzij het Bestcon 60 prefab casco bouwsysteem kiest ontwikkelaar Ten Brinke voor snelheid, kwaliteit én minder overlast. De samenwerking met prefab specialist Bestcon blijkt niet alleen een praktische, maar vooral een strategische keuze.
Aan de Lammenschansweg in Leiden verrijzen twee opvallende woongebouwen: Zirro en Schouls. Samen goed voor maar liefst 780 appartementen, verdeeld over twee torens van respectievelijk acht en dertien bouwlagen. Het project, ontwikkeld en gebouwd door Ten Brinke, is in meerdere opzichten bijzonder. Niet alleen vanwege de omvang en binnenstedelijke locatie, maar vooral vanwege de gekozen bouwmethode: een volledig prefab betonnen casco. Bestcon verzorgt in opdracht van Ten Brinke het totale prefab casco – van engineering tot productie en montage. Daarbij worden ook de prefab badkamers en betonnen sandwichgevels direct meegenomen in het proces.
Bestcon 60 is hier volledig op zijn plaats
Voor Ten Brinke was de keuze voor prefab weloverwogen. De snelheid van bouwen, de minimale belasting voor de omgeving en de hoge kwaliteit van het eindresultaat gaven de doorslag. Projectleider Marc van Zeijl van Bestcon: “Het Bestcon 60 systeem is hier volledig op zijn plaats. We leveren niet alleen snelheid, maar vooral ook voorspelbaarheid en rust op de bouwplaats. En dat is in een project van deze schaal een enorme meerwaarde.”
De prefab montagestart staat gepland in week 17 van 2025. Tot week 18 in 2026 worden in een strak tempo alle casco’s geplaatst, badkamers gehesen en de afbouw ingezet. In totaal wordt er 64.000 vierkante meter constructievloer gerealiseerd. De aanpak is gebaseerd op jarenlange ervaring met hoogbouw in prefab beton en wordt tot in detail afgestemd op planning, kraanbezetting en werkvolgorde.
Casco, gevel en afbouw perfect op elkaar afgestemd
Het prefab systeem van Bestcon bestaat uit voorgespannen massieve vloeren die volledig zelfsupportend en direct belastbaar zijn. Dit betekent dat de vloeren direct na plaatsing begaanbaar zijn, zonder tijdelijke ondersteuningsconstructies. “Dat geeft een enorme voorsprong in tijd,” legt Van Zeijl uit. “De afbouwploegen kunnen direct aan de slag, en dat op een vlakke vloer, vrij van weersinvloeden. Hierdoor ontstaan er minder faalkosten en loopt alles volgens plan.”
Een ander belangrijk voordeel is dat de installatietechniek volledig ontkoppeld is van de constructie. Alle disciplines werken op hun eigen tempo en zonder onderlinge belemmering. Van Zeijl: “We hebben het casco zó ontworpen dat installateurs en afbouwers letterlijk achter de montage aan kunnen. Dat geeft overzicht, rust én efficiëntie.”
Het project is opgeknipt in montagezones van telkens twee weken. Elke zone bestaat uit een afgebakend deel van het gebouw waarin wanden, vloeren en gevels gemonteerd worden, direct gevolgd door afbouwactiviteiten. “Die fasering zorgt voor grip. Het is overzichtelijk voor de ploegen en goed planbaar voor alle partners. Juist in een druk stedelijk gebied als Leiden is dat cruciaal,” aldus Van Zeijl.
Slim bouwen in hoge volumes
De logistiek achter het project is indrukwekkend. Het blok Zirro wordt gemonteerd met één kraan en één montageploeg; Schouls met twee kranen en twee ploegen. Dagelijks wordt er tussen de 600 en 900 ton prefab beton gehesen, met 21 tot 30 vrachten aan prefab elementen die just-in-time worden aangevoerd. Een strakke afstemming is dan essentieel. Van Zeijl: “Er komt geen enkele vrachtwagen teveel het terrein op. Alles is tot op de dag nauwkeurig gepland. Je praat hier over 48 miljoen kilo beton die we gecontroleerd door productie, transport en bouw moeten loodsen.”
De sandwichgevels, geleverd door Hibex (Zirro) en Decomo (Schouls), zijn voorzien van architectonisch beton, ingestorte steenstrips én kozijnen. Ze worden steigerloos gemonteerd, wat de snelheid en veiligheid op de bouw verhoogt. “De gevels komen kant-en-klaar aan,” zegt Van Zeijl. “In combinatie met ons casco-systeem sluit alles perfect aan. En dat merk je direct in de voortgang.”
Een mooi voorbeeld is de toepassing van stelkozijnen uit glasvezelversterkt composiet. Deze worden tijdens de productie al mee gestort en zorgen voor een luchtdichte aansluiting zonder extra folies of afdichtingslagen. “Dat is typisch prefab denken,” zegt Van Zeijl. “Niet pas op de bouw problemen oplossen, maar vooraf slimme keuzes maken.”
Vertrouwen als fundament
De samenwerking tussen Ten Brinke en Bestcon is intensief en hecht. “We zijn al in een vroeg stadium aangesloten bij de planvorming,” vertelt Van Zeijl. “Dat betekent dat we samen met de opdrachtgever, architect en installateurs aan de tekentafel zaten. Op die manier konden we het prefab ontwerp volledig integreren in het bouwproces.”
Ook Ten Brinke bevestigt de meerwaarde van die aanpak. Vestigingsdirecteur Erik Hooijschuur zei eerder al: “Prefab komt pas echt tot zijn recht als je het volledig toepast. Bij Zirro en Schouls doen we dat, en de voordelen zijn overduidelijk.” Zijn uitspraak onderstreept hoe belangrijk het is om prefab integraal te benaderen – van ontwerp tot uitvoering.
Voor Ten Brinke was die vroege betrokkenheid van Bestcon dan ook een bewuste strategie. Alleen door vanaf het begin de juiste kennis aan tafel te halen, kan prefab optimaal tot zijn recht komen. Van Zeijl: “Je merkt dat we op dezelfde golflengte zitten. We vertrouwen op elkaars expertise en kunnen daardoor snel schakelen. Dat maakt het proces niet alleen soepeler, maar ook een stuk leuker.”
Die open samenwerking strekt zich uit tot de hele keten. Ook met gevelleveranciers, afbouwpartners en installateurs wordt strak afgestemd via digitale modellen en wekelijkse overlegmomenten. “Het hele project draait op samenwerking,” zegt Van Zeijl. “Prefab is meer dan alleen een bouwmethode; het is een manier van denken en organiseren.”
Een voorbeeld voor de toekomst
Zowel Zirro als Schouls zijn niet alleen indrukwekkende projecten qua schaal, maar ook qua aanpak. Prefab beton wordt hier op grote hoogte gebracht – letterlijk én figuurlijk. De combinatie van snelheid, precisie, duurzaamheid en efficiëntie maakt dit project tot een voorbeeld voor toekomstige woningbouw in Nederland.
Van Zeijl tot slot: “Met prefab kun je veel meer dan vaak gedacht wordt. Mits goed voorbereid, kun je snelheid maken zonder concessies aan kwaliteit. En dat is precies wat we hier laten zien.”
=======================================================================================
Projectgegevens
Het omvangrijke project Zirro en Schouls in Leiden behoort tot de grootste prefab hoogbouwprojecten van Nederland. Samen omvatten de twee woongebouwen 780 huurappartementen: 358 in Zirro en 422 in Schouls. De woningverdeling is gericht op een brede doelgroep: 30% van de woningen valt in de sociale huur, 20% in het middensegment en 50% in de vrije sector. Beide gebouwen zijn ontworpen door Kampman Architecten en worden gerealiseerd door Ten Brinke. Het ontwerp is volledig gericht op duurzaam en natuurinclusief bouwen. Zo worden beide gebouwen gasloos uitgevoerd, krijgen de daken zonnepanelen en worden groene gevels tot en met de vierde verdieping toegepast. Ook wordt er een gezamenlijke daktuin aangelegd die bijdraagt aan waterberging en biodiversiteit. De ligging aan de Lammenschansweg maakt het project onderdeel van de ontwikkeling van de Lammenschansdriehoek tot een levendige stadswijk. De start van de bouw is gepland in het derde kwartaal van 2024; de oplevering staat gepland voor 2026.
Slimme logistiek als sleutel tot succes
Bij een project van deze omvang is slimme logistiek essentieel. De bouwplaats van Schouls is compact en ligt midden in een stedelijke omgeving. Daardoor zijn de aan- en afvoerroutes beperkt. Bestcon stemt daarom het transport, de hijsplanning en de volgorde van montage tot in detail af. Alle elementen worden just-in-time geleverd: direct vanaf de tasvelden naar de bouwlocatie. Het prefab systeem is bovendien zo ontworpen dat elk element direct vanaf de vrachtwagen kan worden gemonteerd. Hierdoor is er nauwelijks opslag nodig op de bouwplaats. Projectleider Marc van Zeijl: “Elke minuut kraantijd telt. Dankzij een strakke werkvoorbereiding en vaste communicatiekanalen loopt de bouw gesmeerd. We zorgen dat de kranen altijd draaien – dát is prefab-efficiëntie.” Deze aanpak minimaliseert overlast, bespaart kosten en garandeert een continue bouwstroom, zelfs op een krappe binnenstedelijke locatie.
Dit artikel is ook verschenen in de Cobouw Duurzaamheidsspecial (juni 2025).
beeldcredits: Kampman Architecten